Speelgoed

Ik droomde al lang, volledig irrationeel en overbodig, van een full frame kodak.  Nooit gekocht wegens veel te duur enzo, maar toen Canon vorige lente de 5D Mark III uitbracht (van de 6D was spijtig genoeg nog geen sprake), kwam ik "toevallig" in de Nederlandse winkel van Konijnenberg en het kwaad was geschied.  Een propere 2dehands van een studiofotograaf die een Mark III had gekocht.

Superleuk om mee te trekken (dat geluid!), maar alles verandert toch een beetje. Lenzen doen niet meer wat je ervan gewend bent (50mm=50mm!) en... het is niet echt geschikt voor point-and-shoot (enfin, toch in mijn handen).  Dat had ik niet 100% verwacht. Je *moet* in raw trekken.

En soms doet hij iets raars met zijn belichting.  Een con/prosumer-camera produceert (blijkbaar) vooral foto's zoals de consumer ze graag heeft: rijk van kleuren, gesatureerd. Nikon beweert dat er in haar dslr's een paar tienduizend scenes zitten waarmee het toestel je foto vergelijkt om vervolgens de 'beste' kleursetting te kiezen.  Maar die 5D probeert zijn histogram vermoedelijk zo breed mogelijk te krijgen, om zovéél mogelijk informatie te behouden, de rest moet je in nabewerking doen.  Je kan dat gedrag aanpassen via de instellingen, maar dat heb ik nog niet gedaan.

Als voorbeeld, een kwisvraag: welke van de twee onderstaande foto's is de beste?

"De onderste!" hoor ik u roepen, "De bovenste is overbelicht, dat zie je toch zo.". Nochtans komen beide rechtstreeks uit die 5D: de bovenste haalde zijn belichting uit het middelste kwart van de foto (enkel bladeren), de bovenste is gereframed en gebruikte voor zijn licht de helft lucht en de helft boom.  Daarom zie je onderaan de wolken nog, terwijl boven alles van lucht weg is.

Als je naar het histogram van beide foto's kijkt, dan zie je dat de bovenste foto alle intensiteiten netjes gebruikt (jammer van de lucht, maar die zat niet in zijn lichtmetingsveld), terwijl de onderste het met de helft doet. Er zitten vele donkere stukken tussen de boomtakken, en die lokken het fototoestel in een langere sluitertijd, vandaar.

Dat is de reden waarom de meeste mensen die ik ken altijd al met een dikke halve f-stop te weinig fotograferen: ons oog ziet graag contrast in de overbelichte stukken (de lucht), maar heeft er veel minder last van als de donkere stukken dat te weinig hebben (de takken). Bovendien zorgt die halve f-stop voor kortere sluitertijden en dus... voor minder bewogen foto's. En dat is iets wat je niet met een RAW converter kan oplossen.

Na wat neutrale nabewerking van de RAW file zien beide foto's er uit als hieronder.  U zal de bovenste misschien nog wat overbelicht vinden, maar dat is eigenlijk meer een kwestie van uw smaak en uw scherminstellingen.

Het groen in de bovenste foto ziet er op deze lentedag vermoedelijk een stuk realistischer uit; de Sponzen Eega loopt hier voorbij en meldt ongevraagd dat de onderste lijkt op een broccoli die over tijd is. Al heeft instagram en consoorten ons wel doen houden van foto's die qua kleuren over-done zijn.

Maar het is dus iets tussen een discussiepunt en een mogelijk probleem: die 5D heeft soms toch last met foto's waarbij heel veel gebladerte (zwart-dat-we-als-mens-niet-opmerken) op de achtergrond staat, of waar er een groot verschil is tussen belichting van de voorgrond en de achtergrond - bijvoorbeeld een groepsfoto in de zon, voor een bosje met veel donkere schaduwen. Hij kiest niet altijd automatisch voor enkel de voorgrond.

De Momis out-of-camera en met aangepaste exposure.

En dan krijg je wel eens prenten waarbij, naar onze wens, te weinig contrast in de huidskleur zit.  Meestal is het voldoende om wat aan de exposure-balk te trekken in je RAW-converter, maar soms is de overbelichting te sterk.

Op tinternet vind je daar kilometers discussie over.

Waarom ik dit zeg?

Simpel. Omdat een vriendelijke mens mijn fototoestel gaat lenen om er trouwlustigen mee te vangen. En die poseren wel eens in de blakke zon, voor een bosje met groen.

[noot: op zoek naar links lees ik net dat het ook kan zijn omdat die fotograaf voor zijn studiowerk een nieuw focussing screen heeft geïnstalleerd]